१. अगुवा सचेत हुनुपर्दछ

अगुवा सचेत हुनुपर्दछ
(a Leaders Has to Be Aware)

अहिलेको समयमा, अगुवा यी निम्न कुराहरूमा सचेत हुनुपर्दछ :

˜आफ्नो उद्देश्य र सीपहरूको

˜आफ्ना कमजोरीहरूको

˜आफ्नो वरिपरिको आवश्यकताहरूको

˜ आफ्नो टिमको सामर्थ्यको

˜ परमेश्वरको निर्देशनको

˜ अगुवापनका मागहरूको

˜ उपलब्ध भएका स्रोतहरूको

˜ उपलब्ध भएका सहकर्मीहरूको

˜ परमेश्वरको सहभागिताको

˜सहकर्मीका अपेक्षाहरूको

˜प्रार्थना शक्तिको

˜ सफलताका मर्मको

संसारलाई एक्लैले परिवर्तन गर्न सकिन्छ भनी काम गर्न कोसिस गर्ने दिनहरू गइसके ! यदि कोसिस गरेर सम्भव छ वा गर्न आवश्यक छ भने त्यसका निम्ति अरू धेरै मानिस र स्रोतसाधनहरू उपलब्ध छन् ।

यो काम पूरा गर्नका निम्ति एक अगुवाले माथी सबै कुराहरूमा सचेत रहनुपर्दछ, साथै अरू धेरै विषयमा पनि । सर्वप्रथमतः उ आप्mनै बारेमा, उसको उद्देश्य, उसको उत्प्रेरणा र उसका सीपहरू… र उसको वरिपरिमा भएकाहरूका विषयमा ।

सचेतनाभित्र धेरै कुराहरू पर्दछन्, तर सबैभन्दा पहिला उसको वास्तविक रूचि र चासोका साथै मनबाटै ध्यान दिने कुराहरू पर्दछन् । तपाईंले यी कुराहरूको वास्ता राख्नुपर्दछ । अनि तपाईंको मन पनि त्यहीं हुनुपर्छ ।

प्रभावकारी अगुवापनका २६ वटा गुणहरूका बारेमा यस गुणबाट अध्ययन शुरू गर्नु अति असल हुन्छ । किनकि बाँकी सबै अगुवापनका विषयलाई जीवन दिने काम यसैले गर्दछ ।

वचनबाट पाठ : नहेम्याह

हकल्याहका छोरा नहेम्याहको विवरण : बीसौँ वर्षको किसलेव महिनामा जब म राजधानी शूशनमा थिएँ, तब मेरा दाजुहरूमध्येका एक जना हनानी अरू कोही मानिससँग यहूदाबाट आइपुगे । मैले यरूशलेमको र कैदबाट अरू बाँचेका यहूदीहरूका विषयमा तिनीहरूसित सोधपूछ गरें । तिनीहरूले मलाई भने, “निर्वासनबाट बाँचेर प्रदेशमा आएकाहरूले साह्रै दुःख र निन्दा सहनुपरिरहेको छ । यरूशलेमको पर्खाल भत्काइएको छ र त्यसका मूल ढोकाहरू आगाले नष्ट पारिएका छन् ।”

यो समाचार सुनेपछि बसेर म रोएँ । म केही दिनसम्म विलाप गर्दैरहे, र उपवास बसें अनि स्वर्गका परमेश्वसरसित प्रार्थना गरें ।
(नहेम्याह १: १–४)

नहेम्याहले यहाँ एक गम्भीर प्रश्न गरे, “तिमीहरूलाई कस्तो छ ?” र तिनीहरूको जवाफ उनले ध्यानसित सुने । “येरूशलेममा के भइरहेको छ” भनी उनले सोधे, जहाँ केही यहुदीहरूले कैदको समय बिताएका थिए । उनले सोध्ने मात्र ईच्छा गरेनन् तर जान्न चाहन्थे, त्यसैले उनले तिनको जवाफ पनि राम्रोसँग सुने ।

उनको प्रतिक्रिया हृदयबाट थियो । उनले विलाप गरे, र प्रार्थना गरे ।

अनि प्रार्थनाको समयले परमेश्वरलाई जवाफ दिने समय मिल्यो । उनले ध्यानसित सुने । अनि काम पनि शुरू गरे ।

फलस्वरूप उनी परमेश्वरको कामका निम्ति एक अगुवा भए र येरूशलेममा गए, अनि मानिसलाई सहायता गरे, शहरको पर्खाल पुनर्निर्माण गर्ने कामको दर्शन पक्रन सिकाए ।

यस कामले मानिसमा एकता ल्यायो । विश्वासको नवीकरण गर्यो । शत्रुहरूलाई पर धपायो । साथै यसैको परिणामस्वरूप परमेश्वरको शहरको पर्खाल पुनर्निर्माण भयो ।

यी सबै कुराको यसकारणले सम्भव भए किनभने उनी आफ्ना कार्यमा अगाडि बढ्नुभन्दा पहिला सचेत थिए ।

सचेत बन्नाले असल अगुवालाई कसरी प्रभाव पार्दछ ?

इतिहासभरि नै मानिसहरूले परमेश्वरलाई “के तपाईं त्यहाँ हुनुहुन्छ ?” वा “के तपाईं मेरो अवस्थाका बारे सचेत हुनुहुन्छ ?” वा “के तपाईं वास्ता गर्नुहुन्छ ?” भनी सोधेका छन् । जब उहाँले यी प्रश्नहरूको “हो, म छु” भनी जवाफ दिनुहुन्छ र आफ्नो उपस्थितिको प्रमाण दिनुहुन्छ, तब हामी ढुक्कसँग जिउन सक्छौँ ।

यसरी नै आफ्ना अनुयायी, सहकर्मी र साझेदारहरूले आफ्ना अगुवाहरूलाई सोधेका छन् :

“यो काममा कति कष्ट छ भन्ने कुरामा के तपाईं सचेत हुनुहुन्छ ?”

“के तपाईं सबै आवश्यकताहरूका बारेमा सचेत हुनुहुन्छ ? ताकि ठीक आवश्यकता पूरा गर्न तपाईंले उचित कदम चाल्न सक्नुभएको होस् ।”

“के तपाईं मेरो र मेरा मामिलाहरूको वास्ता गर्नुहुन्छ ?”

“के तपाईं हाम्रो समर्पणता र सक्षमताहरूको विषयमा सचेत हुनुहुन्छ ?”

सबैसँग केही गर्ने दर्शन हुन्छ । के तपाईंलाई आफ्ना सह–कर्मीहरू, दाताहरु, र सहयोगीहरू के विषयको वास्ता गर्दछन् भन्ने थाहा छ ? के तपाईं अझै पनि तिनीहरूको आशाहरू र सपनाहरूको विषयमा सचेत हुनुहुन्छ ?

यदि तपाईंले मानिसहरूका आवश्यकता वा चाहना के–के छन् भन्ने बारेमा जान्न समय निकाल्नु भएन भने, तपाईं तिनीहरूलाई निर्देशित गर्न, लक्ष्य निर्धारण गर्न र ती आवश्यकताहरूको प्रतिक्रिया दिने काममा कसरी निर्णय गर्न सक्नुहुन्छ ?

तपाईं गलत मनसायले, परमेश्वरको नभई, आफ्नो चाहना पूरा गर्न अगाडि बढ्नुहोला । त्यस्तो काम असल भए पनि व्यर्थको हुनेछ !

अरूले दिएको सल्लाह र सुझावहरूद्वारा हामीसँग बोल्ने परमेश्वरको अद्भूत तरिका छ । हाम्रा वरिपरि भएका मानिसहरूद्वारा उहाँ के भन्दै हुनुहुन्छ भनी सुन्यौं भने मात्र परमेश्वरले हामीलाई निर्देशित गर्न सक्नुहुन्छ ।

ब्यबहारिक कदमहरू

१. भन्नेभन्दा सोध्ने काम गर्न सिक्नुहोस् :

नयाँ कुरा पत्ता लागाउने कला प्रश्न सोध्ने कलासँग सम्वन्धित छ । आफ्नो सामाजिक क्रियाकलापको अभ्यास गर्दा मानिसहरूलाई उनीहरूको जीवन र विचारहरूका बारेमा सोधेर बिताउनुहोस् । प्रश्न सोध्न सिक्नुहोस र उनीहरूको जवाफबाटै अर्का प्रश्न निर्देशित गर्न दिनुहोस् ।

२. बोल्नेभन्दा सुन्न अभ्यास गर्नुहोस् :

तपाईंले जे सुनेको ठान्नुभयो, त्यो आफ्ना साथीहरूलाई फेरि बताउने कोसिस गर्नुहोस् । सचेत रहनुहोस्, कि उनीहरूले वताएका सबै कुराहरू तपाईंले बुझ्नुभयो या भएन वा तपाईंले सबै कुरा नसुनेको पनि हुन सक्छ । हामीलाई अल्मल्याउने यति धेरै कुराहरू हुन्छन् कि हामी कतिपटक त उसले आफ्नो कुरा राख्नुभन्दा पनि पहिला मैले के जवाफ दिने होला भनेर हामीले विचार गरिसकेका हुनेछौं ।

३. तपाईंले के सुन्नुभयो र यसले अरूलाई के प्रभाव पार्यो भनी विचार गर्न समय बिताउनुहोस् ।

आफूले जवाफ दिनु अघि, एक छिन विचार गर्नुहोस् । नहेम्याहले आपूmले सुनेका विषयमा प्रार्थना र विलापमा दिनहरू विताएका थिए । यसै कामले परमेश्वरबाट निर्देशित हुने समय दिए । उनीले आफ्नै विचार वा योजनामा अघि बढेनन्, उनले परमेश्वरबाट सुने र उहाँका कामका निम्ति एक अगुवा भए । कुनै पनि परिस्थिति आइपर्दा तुरून्तै प्रतिक्रिया जनाउनुपर्छ भन्ने छैन, … तर परमेश्वरको अगुवाईप्रति सचेत रहनु ।